Tag: debuut

Filerende flapteksten: dit vinden de schrijvende broers Thomas & Daan Heerma van Voss van elkaars bejubelde debuten

Jan Wicher

 

In 2009 (De Allestafel) en 2010 (Een zondagsman) verschenen de debuten van respectievelijk Thomas en Daan Heerma van Voss. Beide werden bij verschijning goed ontvangen. Daar heb je alleen niks aan wanneer je op zondagavond bij je ouders de stamppot opschept terwijl je broer jouw gehaktbal op zijn bord schuift. De band tussen broers en hun achting voor elkaar, dáár gaat het om. Daarom nu voor het eerst in de Nederlandse literatuur twee persoonlijke flapteksten, van broer tot broer.

Waarom in godsnaam in 2020 iets schrijven over twee romans die om en nabij tien jaar geleden verschenen? Welnu beste Jeetje!-bezoeker, heb jij deze fraaie werken al gelezen?

/staat op en zet koffie

/bezoekt de wc

/gaat weer achter laptop zitten

Precies. Dat bedoel ik dus. Er verschijnen elk jaar zoveel mooie romans en jij leest minder boeken dan je zou willen, dus de kans is klein dat je precies deze twee exemplaren in de kast hebt staan. Gelukkig voor jou kwam ik ze een paar weken geleden tegen, broederlijk naast elkaar op de plank in Kok antiquariaat. Zodat jij nu (weer) van het bestaan op de hoogte bent.

 

Young Daan (fotografie: Sander Troelstra)

Le question du jambon is natuurlijk of het romans zijn die jou aanspreken. Daar ga ik voor de verandering niks over zeggen. Ik geef liever het woord of in dit geval de achterflap aan beide schrijvers. Ik vroeg Thomas en Daan namelijk of ze elkaars boeken wilden samenvatten in een ‘blurb’ aka flaptekst aka zeer beknopt oordeel. Dat ik hiermee mogelijk een broederstrijd aanwakker neem ik voor lief. Alles voor jou beste Jeetje!-bezoeker en nog meer voor de literatuur. 

Thomas Heerma van Voss over Stern - YouTube
Young Thomas (fragment uit een video van Eli Rosenau)

Dit zegt Daan over broer Thomas op de flaptekst van De Allestafel: 

Dit zegt Thomas over broer Daan op de flaptekst van Een zondagsman: 

En? Smaakt dit naar meer? Je scoort beide romans bij je lokale literatuurleverancier.

Dit is een stukje over een indrukwekkende oorlogsroman, geschreven door een jonge Irak-veteraan. Maar ga vooral door met je opwinden over je traag startende Macbook.

Jan Wicher

img_2420

Statistisch gezien is het te verwachten dat een Amerikaanse (ex-)soldaat een geniale roman schrijft gebaseerd op zijn ervaringen in het leger. Er melden zich namelijk jaarlijks ongeveer 180.000 nieuwe rekruten aan. Toch is het verrassend wanneer het gebeurt. Tot zover de vooroordelen over deze groep. Tijd voor schoonheid. 

Een van de fijne dingen van lezen is dat het je de gelegenheid biedt je te verplaatsen in de huid van anderen. Hoe beter de schrijver in staat is die ander te beschrijven, hoe groter de kans dat je als lezer iets bijzonders ervaart. Of iets leert over die ander (of jezelf).

Dat werkt uiteraard alleen wanneer de auteur zich op zijn beurt inleeft in zijn personages en de setting van zijn roman. Bij een specifieke beroepsgroep als de soldaat lukt dat niet op basis van het dertig keer kijken van Platoon en het scannen van Wikipedia.org/usarmy.

Dat vraagt om meer onderzoek. Tenzij je zoals Kevin Powers zelf hebt gediend. Hij heeft gevochten in Irak en zijn ervaringen omgezet in een prachtige roman.

kevinpowers
Nooit geweten dat je er zo ideale schoonzoonachtig uit kunt zien als je nadenkt over oorlog terwijl je in de tram zit.
Powers heeft een universitaire graad in poëzie en dat merk je. De beelden die hij oproept zijn soms abstract, vaak origineel maar altijd wonderschoon. En doen me soms denken aan de boekverfilming The Thin Red Line van Terrence Malick.

Ik ervaarde het verblijf van de hoofdpersoon in Tal Afar in een soort dromerige en tegelijkertijd superbeklemmende sfeer. Heel erg in het hoofd van de soldaat ook. En soms waande ik me gek genoeg even in een first person shooter als Call Of Duty. Maar dan met het besef dat er geen volgend leventje of respawn is als ‘de vijand’ je in het vizier krijgt.

The Yellow Birds is een redelijk compact verteld verhaal. De laatste oorlogsroman die ik hiervoor las was Matterhorn door Karl Marlantes en speelt zich af in Vietnam. Dat verhaal ging maar door en stompte erg af, onder andere door de ongetwijfeld doelbewuste herhaling. Powers heeft gekozen om zijn ervaring te vangen in een heftige, korte trip. Gelukkig maar. Van een lang verblijf in een oorlogssituatie is nog nooit iemand beter geworden.

Je scoort The Yellow Birds – Kevin Powers bij The American Book Center of bij bol.com.