Het lezen van Rachel Cusk’s Outline, Transit en Kudos is een van de mooiste ervaringen waar je jezelf dit jaar nog op kunt trakteren. Mooier dan het kopen van de PS5? Yep. Mooier dan je schatje een tweedehands stuk designerkleding cadeau doen? Heus. MOOIER DAN EEN ETENTJE THUIS MET MAXIMAAL DRIE DIERBAREN, VERSE MONDKAPJES EN EEN LITERPOT ANTI-BACTERIËLE GEL OP TAFEL? Jazéker.
Oppervlakkig als ik ben viel ik in eerste instantie voor het kaftontwerp van Outline. Ik bedoel, dit is toch precies wat je verwacht van een boekcover? Geen wonder overigens, als je bedenkt dat de vrij geniale ontwerper Rodrigo Corral verantwoordelijk is. Die man weet hoe je boeken vormgeeft. Wat mij aanspreekt is dat het lettertype en de foto een bepaalde behapbare diepgang suggereren. Dit klinkt pretentieus, maar tering wat blijkt dit te kloppen met de daadwerkelijke inhoud van Outline (en van Transit en Kudos). Die is zo alledaags en tegelijkertijd zo wijs en filosofisch. Ik ga er godver bijna van vloeken.
De alledaagsheid van het plot (of eigenlijk het ontbreken ervan) is niet waarom je Outline gaat lezen: de hoofdpersoon is een schrijfster die een cursus creatief eh, schrijven verzorgt in Athene. So far so niet echt boeiend. Wat dit boek zo prachtig maakt zijn de ontmoetingen die de schrijfster heeft met willekeurige mensen.
Tijdens de gesprekken die volgen blijkt ze namelijk een zeer intelligente toehoorder. Ze is niet zozeer in dialoog met de ander, maar reageert heel spaarzaam met ongekend rake inzichten, vragen of stellingen op de monologen van de mensen die ze ontmoet. Dankzij deze reacties leerde ik de hoofdpersoon stukje bij beetje kennen. En ging ik al snel houden van haar licht afstandelijke toon en onderkoelde humor. Waarin het donker overigens nooit ver weg is.
De mensen die ze ontmoet zijn stuk voor stuk welbespraakt en in het bezit van de nodige zelfkennis. De soepelheid waarmee ze hun gedachten uiten op een manier waarin geen woord teveel wordt gezegd, is echt geniaal. Het maakt de inhoud van deze dromen, angsten, neuroses en meningen instant tijdloos en universeel.
Dit is dan het moment waarop een geoefend recensent iets over de menselijke conditie zegt, maar dat woord heb ik ook net maar zien staan tussen alle blurb’s op de binnenkant van Outline’s cover. Toch is dit geen opgeklopte aanprijzing.
Deze drie werken raken wat mij betreft de kern van wat ons als aanklooiende impulsvolgende pannekoeken bezighoudt en beweegt.
Dit is het leven. Sef, kom er maar in.
Je scoort de Outline trilogie bij je favoriete buurtboekverkoper. Ik deed dat bij the American Book Center.
Jeetje! 